Preek over Johannes 6:31-35

2007-02-25 v.m.

Ds. A. van der Dussen

Brood uit de hemel

Liturgie:

♪ E73
♪ Gezang 320:4
♪ E125
Johannes 6:31-35
♪ Psalm 34:4
Johannes 6 :47-51
♪ Gezang 75 :2
Johannes 6:53-58
♪ Gezang 476:2
Johannes 6 :66-69
♪ Gezang 358 :2, 3
♪ Gezang 358:6
♪ Psalm 107:1, 4

1. Schotland

Tweemaal per jaar was het vroeger groot feest in de protestantse kerk van Schotland. Soms met duizenden tegelijk stroomden de mensen toe. Op kosten van de kerk kon men van bootjes gebruik maken om de meren over te steken. In de openlucht werden kermissen met gemeenschappelijke maaltijden gehouden. Reden van de festiviteiten? Het avondmaal werd gevierd! (MacCulloch, Reformatie, 603,604) Waarom ik dit vertel? Om duidelijk te maken hoeveel waarde ook de protestantse kerken vroeger aan het avondmaal hechtten. Men zegt wel dat voor de protestantse kerken het avondmaal er maar wat bij hangt. "Bij de Katholieken gaat het om de mis. Bij ons gaat het om de preek." Zo is het dus niet altijd geweest. Men had juist als kritiek op de Katholieken dat die het sacrament lieten verwateren doordat ze zovéél missen hadden. Met die lage frequentie van twee maal per jaar avondmaal vieren maakte men duidelijk: dit is iets bijzonders - een hoogtepunt! Ik ga zeker niet bepleiten om het avondmaal minder vaak te vieren. Maar ik vraag u wel er mee om te gaan als met iets kostbaars. Het is een bijzondere manier waarop de Heer onder ons aanwezig wil zijn.

2. Manna

In Johannes 6 maakt Jezus dat duidelijk, door zichzelf te vergelijken met het manna dat Israël in de woestijn ontving. Daar bewaarden de Israëlieten goede herinneringen aan! Wat was God toen dichtbij, vol zorg! Jezus zegt: "Je hoeft daarnaar niet terug te verlangen. God doet het nu wéér, brood uit de hemel geven. Want Ik ben er nu - het ware brood uit de hemel. God geeft nu zelfs nog meer dan toen. Het manna kon immers niet voorkomen dat de mensen stierven, 6:50. Maar Ik geef jullie eeuwig leven!"

3. Avondmaal

Wat dat met het avondmaal te maken heeft? Alles. Want verderop in Johannes 6 trekt Jezus de beeldspraak door. Is brood niet iets dat je op moet eten? Nou dan: als Jezus het ware manna is, het brood uit de hemel is, moet je Hém opeten! Heel concreet in vers 54:

Wie mijn lichaam eet en mijn bloed drinkt, heeft eeuwig leven en hem zal ik op de laatste dag uit de dood opwekken.

Zie ook 6:57, waar Jezus zelfs zegt:

Wie Mij eet, zal leven door Mij.

Dit is duidelijk avondmaalstaal. In Johannes 6 lopen de dingen dan ook in elkaar over: manna - Jezus - brood en wijn. En dus is 'avondmaal vieren' ergens hetzelfde als 'manna eten' Het regent vandaag brood uit de hemel - voor u! Zo dichtbij is God! Zo goed zorgt Hij voor u! Zo liefdevol denkt Hij aan u!

4. 'Zaak' en 'teken'

Natuurlijk maakt het verschil of Jezus zelf in levenden lijve voor u staat, dan wel of u avondmaalsbrood eet. We noemen dat zo: Jezus zelf is de 'zaak' waarom het gaat. Het avondmaal is 'slechts' teken en zegel. Voor een ongelovige is de avondmaalsviering niet anders dan een ritueel met een stukje brood en een slokje wijn. Het avondmaal vraagt inderdaad om geloof. Maar dat toch niet alleen. Je zou kunnen zeggen, dat het avondmaal geloof ook oproept. Immers: er gebeurt iets aparts. Je krijgt brood aangereikt. Waar komt dat vandaan? Waar is dat voor? Wie heeft dat bedacht? Het avondmaal doet als het ware om je heen en omhoog kijken. Zo brengt het je op het spoor van de Heer Jezus, en moedigt het je aan om te geloven dat God in Hem inderdaad voor je zorgt. Het is de bedoeling dat je aan het avondmaal als het ware het verhaal van het manna wordt ingetrokken. Het overkomt jóu, dat je brood uit de hemel eet! Sluit aan het avondmaal je ogen en proef - manna! Hoor aan het avondmaal de stem van Jezus:

Jou zal ik op de laatste dag uit de dood opwekken!

Werkelijk, er gebeurt wat als je gelovig avondmaal viert! Het is echt een aanraking door God. Dit brood wordt u aangereikt als 'brood uit de hemel'. Door middel van brood en wijn presenteert Jezus zich in uw leven als Degene die voor u zijn leven geeft. Het is een machtig middel waarmee God u betoont dat Hij met de allergrootste liefde van u houdt. Hij belooft dat Hij zijn aanwezigheid wil koppelen aan het eten van brood en het drinken van wijn. Gebruik het avondmaal dus in de verwachting, dat God u op deze wijze echt sterkt, en toerust voor de reis door het leven, op weg naar het beloofde land.

Amen

N.B. Indien U een preek anders dan voor uzelf wilt gebruiken, stelt ds. van der Dussen een e-mailbericht aan hem op prijs. Wil hem ook vermelden als bron van de preek.