Preek over Psalmen 62:8

2007-02-11 v.m.

Ds. A. van der Dussen

De menselijke eer gered!

Liturgie:

♪ E188
♪ E33
♪ Psalm 108:1
♪ E183
♪ E68
♪ E17
Psalmen 8
♪ Psalm 22:4, 10
♪ Gezang 28

1. Wat is eer?

Met 'de menselijke eer' bedoel ik niet perse 'roem'. Het gaat om iets dat wezenlijker is. Denk aan de volgende pijnlijke situaties en je weet wat dat is, 'de menselijke eer':
* Een mens wordt geketend en als slaaf weggevoerd. Dat is onterend.
* Iemand wordt betrapt op winkeldiefstal. Hij of zij 'schaamt zich dood'. Hij wordt aan de schandpaal genageld.
* Je merkt aan de manier waarop iemand naar jou kijkt, dat hij jou veracht, op jou neer kijkt
* Je wordt beledigd of uitgelachen, en je merkt hoe diep jou dat treft.
* Iemand schaamt zich diep, omdat hij niet kan lezen en schrijven.
* Je ouders zijn zo arm dat je rare kleren moet dragen. Je vindt het vreselijk: "Ik loop voor gek..."
* Mensen nemen jou werk uit handen in de veronderstelling dat je dat niet kunt. Jij denkt: "Dat is mijn eer te na!"

Nu een aantal fijne situaties:
* Je ervaart dat iemand jou voor vol aanziet.
* Nadat je van een leugen beschuldigd was krijg je royaal eerherstel.
* Je wordt gewaardeerd, en dat laten mensen je merken!
* Je wordt serieus genomen.
* Mensen respecteren jouw grenzen.
* Je hebt kleren aan waarin je voor de dag durft komen.
* Bij een begrafenis of crematie wil je niet dat met een overledene wordt omgegaan zoals met het kadaver van een beest. Je bewijst iemand de laatste eer. De 'menselijke eer' onderscheidt ons van dingen en dieren. Ieder mens stelt wat voor. Daarom gaat het ook zo diep als je eer geschonden wordt, als je schande ervaart.

2. God redt onze eer

Vanmorgen zeg ik u: "Onze menselijke eer wordt gered en veilig gesteld door God." Kernachtig zegt de dichter van Psalm 62 het:

Bij God is mijn redding en eer,
Mijn machtige rots, mijn schuilplaats is God.

God komt dus voor jouw eer op. In psalm 62 doet Hij dat, door te beschermen tegen vijandige mensen. Wat dreigt is, dat ze jou uitlachen, de spot met jou drijven, jou lozen. Maar ze kijken op hun neus: Gód maakt ruimte voor jou! Elders in de Bijbel wordt benadrukt dat God onze eer redt, door ons van de zonde te bevrijden. Er zijn zonden, waarover je je dood schaamt. Niemand mag dan ook weten dat je dat gedaan hebt. Je moet er niet aan denken dat je aan de schandpaal genageld wordt. Daarom kun je zo bang zijn voor het laatste oordeel. Dan wordt het verborgene openbaar, I Korintiërs 4:5 ... En zie, de menselijke eer wordt ook in dat opzicht door God gered. Hij bedekt onze zonden met het bloed van Christus. Een van de uitdrukkingen voor het binnengaan van Gods heerlijkheid is: "Een lauwerkrans omgehangen krijgen", vgl. I Kor.9:25. Waarom laat God zich zo veel gelegen liggen aan onze eer? Omdat Hij ons geschapen heeft als een schepsel met allure. We zijn naar Gods beeld geschapen, Genesis 1: 26. Zo nemen we een erepositie in de schepping in - zie psalm 8. Jezus grijpt daarop terug als hij zegt: "Als God al voor de vogels zorgt, hoeveel te meer voor jullie.Jullie zijn zo veel meer waard dan zij!" (Matteüs 6:26)

3. Het evangelie tegenover de maatschappij

Er wordt vaak gezegd dat de menselijke eer in gevaar komt als je in God gelooft. Sommigen zeggen: "Het is mijn eer te na dat Christus voor mijn zonden sterft, dat God mijn problemen oplost." Maar bijbels gesproken is het niet waar, dat het onterend voor mensen is om in God te geloven en op Hem te vertrouwen. Ik zou wel het omgekeerde durven zeggen: "In de moderne maatschappij staat de menselijke eer meer onder druk dan in de kerk." Ik wijs op drie dingen. In de eerste plaats: het afgerekend worden op prestaties. Zolang je goed presteert, word je voor vol aangezien, ben je in tel, word je gewaardeerd. Maar o wee als je gehandicapt raakt, of dement wordt, of werk doet "waaraan geen eer is te behalen" - denk aan mensen die de stations schoonmaken, of het vuilnis ophalen. Dan is het gauw met de hoogachting gedaan. Dan kijken mensen gauw op je neer, of word je over het hoofd gezien, of word je geringschattend behandeld. In de tweede plaats: het onpersoonlijk omgaan met mensen. Het gevoel dat je een nummer bent. Of erger nog: het gevoel dat je niet meer bent dan een 'arbeidskracht'. Je kunt - let op de uitdrukking - 'op straat gezet worden' als je niet meer nodig bent! In de derde plaats: vanuit evolutionistisch oogpunt is de mens zijn ereplaats in de schepping kwijt. Een ziel? Die hebben we niet, alleen hersencellen en elektrische impulsen. Boven de dieren geplaatst? Vergeet het: we zijn een van de vele diersoorten. Mensen met een vrije wil? Welnee; we worden voortbewogen door onze instincten en overlevingsdriften - anders niks. Wat spreekt daartegenover het evangelie eervol over ons mensen. Hoor het Jezus zeggen: "Jullie zijn zoveel meer waard dan de vogels!" Volgens het evangelie berust onze waarde niet op onze prestaties. Bij God zijn we geen nummer - we hebben een náám! God toont zorg en inzet voor de menselijke eer. We hebben dus reden om in dit verband positief en warm over onze God te spreken!

Bij God is mijn redding en eer,
Min machtige rots, mijn schuilplaats is God.

4. Missionair

We hebben reden om dat tegen onszelf en elkaar te zeggen. We hebben zeker ook reden om dat te zeggen tegen hen die nog niet in Christus geloven. Want wat heeft de samenleving het evangelie nodig! Zoveel mensen lijden onder die trends die ik noemde. God vertrouwt het zijn gemeente toe om hun dit medicijn aan te bieden! Nu weten we allemaal hoe lastig het is om wervend te spreken over het christelijk geloof. Het zou me niet verbazen als hier een kans ligt. Dit is een thema dat mensen aanspreekt. Probeer het eens, om in een gesprek hierover uit te leggen waarom u in dit opzicht blij mag zijn met onze God. Maar laat zulk spreken gedragen worden door een houding. Wat heeft het voor zin, aan mensen te laten blijken dat u blij bent met God omdat Hij uw eer redt, wanneer zij het gevoel hebben dat hun eer bij u niet veilig is? In I Petrus 2:17 staat: "Houd iedereen in ere." Laten wij dat in praktijk brengen. Wat het inhoudt? Dat je op niemand neerkijkt, al verricht hij of zij het meest onaanzienlijke werk. Dat je kinderen niet pest of uitlacht of voor gek zet. Dat je zorgvuldig met mensen omgaat: een deur voor iemand openhouden; even reageren op een e-mail, geduld hebben met iemand die stuntelt in het verkeer - dat soort dingen. Iedereen in ere houden: dat zijn wij in de naam van Jezus aan mensen verplicht. Want het evangelie, dat de menselijke eer bij niemand zo veilig is als bij God, is voor de hele wereld bestemd.

Amen

N.B. Indien U een preek anders dan voor uzelf wilt gebruiken, stelt ds. van der Dussen een e-mailbericht aan hem op prijs. Wil hem ook vermelden als bron van de preek.