Preek over Lucas 1:26-38

Wij geloven niet in Maria, maar wel met Maria. (Vleugels/Verhoeff, De leer van de twaalf, 97) Want Maria geloofde, vers 45. Zij geloofde God op zijn woord: "Laat er met mij gebeuren wat u hebt gezegd." Dat is geloven: erop vertrouwen dat de dingen gaan zoals God het zegt, ook als dat totaal onmogelijk is. Het was totaal onmogelijk, dat ze zwanger zou worden zonder dat ze gemeenschap met een man had. Maria had alle reden om afwachtend te zijn, gereserveerd, cynisch. Maar dat was ze niet. Ze gaat erin mee, in wat tot haar gezegd wordt. Ze geeft haar fiat! Daarom is Maria een geschenk aan de kerk. Zij geeft een voorbeeld. Zó is het de bedoeling. Laten wij met Maria God geloven op zijn woord.

Het is nog steeds moeilijk, God geloven op zijn woord. Want nog steeds belooft God ons dingen die volkomen onwerkelijk zijn. Denk eens aan de opstanding uit de doden. God zou ons weten te vinden, als wij allang gestorven en vergaan zijn... Denk erover na en je komt tot de slotsom: dat kan niet. En dan wat ons bij het avondmaal wordt beloofd: vergeving van zonden. Om Jezus' wil denkt God nooit, nooit meer aan de verschrikkelijke dingen die wij onmogelijk kunnen vergeten. Onwerkelijk - toch? Maar in de kerk is het zaak dat te geloven. Moeilijk is dat! Je ziet dat dan ook steeds meer gebeuren: dat de mensen in de kerk het niet meer geloven. U misschien ook niet? Let dan op Maria. Zij geloofde wel. Inspirerend is dat. Laten we haar navolgen.

Het voorbeeld dat Maria geeft is nog opvallender, doordat het contrasteert met de houding van de vader van Johannes de Doper, Zacharias. Die geloofde niet wat aan hem beloofd werd, vers 20. Treffend is dat. Hieruit spreekt eerherstel voor de vrouw. De eer van de vrouw is in de Bijbel in het geding, sinds Eva Adam tot zonde verleidde. Vgl. I Timoteüs 2:14: "Niet Adam werd misleid, maar de vrouw; zij overtrad Gods gebod." Hoe anders is het in Lucas 1! Hier faalt de man, maar gaat de vrouw de weg van het geloof. De kerkvaders hebben Maria daarom wel als de tegenvoeter van Eva beschouwd (K.H. Schelkle, De Bijbel over Maria, 28v). Zo zegt Justinus Martyr:

Latere kerkvaders zijn verder gegaan. Zij noemde Maria vanwege haar gehoorzaamheid een 'oorzaak van het heil' (a.w. 20). Dat is te veel gezegd. Maar dat Maria in haar gehoorzaamheid geldt als een nieuwe Eva, die eer komt haar toe! Sprekend is de manier waarop zij zich aan God toewijdt:
Zij stelt zich beschikbaar. De Heer mag met haar doen wat Hij wil. Ook daarin is zij een voorbeeld van geloof. Want dat hoort óók bij geloven: dat je jezelf aanbiedt aan God. "Hier ben ik." Het is een combinatie van passieve beschikbaarheid en hoogste bereidheid. (Schürmann, HThK NT III/1, 58). Laten wij ook in dat opzicht geloven met Maria.

Amen