Preek over 1 Petrus 4:7-11
2006-04-02 n.m.
Ds. A. van der Dussen
Nuchter én blijmoedig
Liturgie:
1. Positief
"Hoe durven jullie nog kinderen op de wereld te zetten?" Misschien heeft niemand de doopouders die vraag met zoveel woorden gesteld. Maar het is niet uitgesloten dat iemand het gedácht heeft. Mogelijk is het door jullie eigen hoofd gegaan: in wat voor wereld zijn jullie kinderen geboren? Het mooie van dit tekstgedeelte is dat het heel realistisch de ernst van de toestand van de wereld onder ogen ziet, en tegelijk zo'n positieve toon aanslaat. Want stel je voor dat jullie kinderen in de geest van I Petrus 4:7-11 uitgroeien tot mensen, die- liefhebbend leven- gastvrij zijn- met hun gaven anderen helpen in woord en daad, in de kracht van God,zou dat niet positief zijn? Zou dat geen waardevolle bijdrage zijn aan deze wereld? Zullen mensen dan straks niet zeggen: "Fijn, dat deze twee christenen er zijn!"? Zal daarmee die sombere gedachte niet weersproken zijn: "Waar beginnen jullie aan, kinderen neerzetten in deze wereld..."?
2. Het einde van de wereld
Intussen sluiten wij er niet de ogen voor, dat de wereld waarin de zo-even gedoopte kinderen geboren zijn er niet goed voor staat. Dat positieve getoonzette stukje uit I Petrus 4 begint niet voor niets met deze woorden:
Het einde van alles is nabij.
Petrus zegt daarmee dat wij rekening moeten houden met het einde van de wereld. Lange tijd hebben maar weinig mensen dat gedaan. Okay: christenen die geloofden dat er een nieuwe wereld kwam, die hadden wel ergens in hun computer zitten dat deze wereld ooit zou voorbijgaan. Maar hoevelen rekenden er echt mee? Buiten de kerk was dat al helemaal theorie. Ruimtevaartdeskundigen legden uit dat over een paar miljard jaar de zon zou uitdoven zodat het leven op aarde onmogelijk zou worden. Het einde van de wereld? Ja, maar zo oneindig, zo on-voorstelbaar ver weg dat het geen angst kon aanjagen. Opmerkelijk en verontrustend is, dat het tij is gekeerd. Vandaag de dag hoor je geleerden in volle ernst waarschuwen dat we met het einde van de wereld moeten rekenen. Het is voorstelbaar geworden. Ik noem twee enorme probleemcomplexen die daartoe aanleiding geven. Het eerste is de nucleaire dreiging. Sinds Hiroshima weten we dat we wapentuig hebben uitgevonden waarmee wij mensen zelf deze aarde in één klap kunnen vernietigen. Sinds de afloop van de koude oorlog lijkt de spanning minder te zijn geworden. Maar vergis je niet. Deskundigen houden hun hart vast. Steeds meer landen hebben atoomwapens. Nu Iran weer. Gevreesd wordt dat terroristen eraan kunnen komen. Er hoeft maar één onverantwoordelijke gek op een knop te drukken en het is gebeurd. Dat betekent, dat niemand op dat gebied fouten mag maken. Dat is angstig. Want fouten maken, dat is menselijk. Wie zegt dat in de komende dertig, veertig, zeventig jaar - de dopelingen van vanmiddag hebben het leven nog voor zich! - mensen voor die fout bewaard blijven? Conclusie: het einde van de wereld is nog nooit zo dichtbij geweest... Het tweede probleemcomplex is dat van het milieubederf. Niemand weet precies in welke mate we het klimaat nadelig beïnvloed hebben, of de hoeveelheid radioactief afval beheersbaar is of niet, of de visstand in de oceanen zich nog herstellen kan of niet. Maar vast staat dat ten gevolge van roekeloos omgaan met het milieu grote natuurrampen hebben plaatsgevonden en zich nog veel grotere kunnen voordoen. Vast staat dat het grote sterven in de natuur gaande is. Hoe loopt dat af? Weer geldt: het einde is voorstelbaar geworden.
3. Hoopvol dankzij Christus
Het valt niet mee om over deze dingen na te denken en tegelijk blijmoedig te blijven. De ernst van de situatie nuchter onder ogen zien - moet dat niet leiden tot vertwijfeling en wanhoop? In I Petrus 4 niet. Daar klinkt zeker de oproep tot nuchterheid:
Kom tot bezinning en helderheid van geest.
In de kerk vluchten we dan ook niet in mooie dromen, zoals filosofen het christendom wel verweten hebben. Nee, we houden rekening met het einde van de wereld. Maar dat is een nuchterheid, een helderheid van geest die tot bidden wil leiden. Waarom tot bidden? Zou het niet veeleer tot actie moeten leiden? Wel, daar wil ik graag een andere keer op doorgaan. Inderdaad denk ik dat het evangelie ons aanleiding geeft om ons veel drukker te maken voor het milieu en de beheersing van de kernwapens dan in de kerk vaak gebeurt. Ik kom er een keer op terug. Maar niet toevallig zet Petrus hier het 'bidden' voorop. Want 'bidden' betekent zoveel als 'God zoeken'. En dat is nodig in een gevaarlijke wereld als die waarin wij leven. Er is maar één manier waarop je als mensen overeind kunt blijven in een wereld waarvan het einde voorstelbaar is, en dat is: door God te zoeken, de God die in Christus onze toekomst is. Let op het einde van de tekst:
U doet alles tot eer van God, dankzij Jezus Christus, aan wie alle macht en eer toekomt, voor eeuwig!
Het einde van de wereld is niet het einde van het leven. Het houdt al helemaal niet in dat de toekomst vervalt. De toekomst is aan de Heer, Jezus Christus. Dat maakt het leven hoopvol. Dáárom is het zaak tot God te bidden, God te zoeken, helder van geest lettend op het einde van de wereld. Dat wij in Christus en bij Christus zijn - daar gaat het om. Dat weegt verre op tegen het einde van de wereld. Daarom is vandaag zo'n belangrijke dag in het leven van de twee kinderen die vandaag gedoopt zijn. De naam van Christus is over hen uitgeroepen! Daarin ligt hun toekomst! Dat mogen jullie als ouders hun van meet af aan meegeven! En dat verandert alles, ook de manier van leven. Want al dat positieve, waarmee ik begon: dat heeft met Christus te maken.- leven in de liefde, die de zonden bedekt; niet altijd het lelijke openleggen, maar dat juist met de mantel der liefde bedekken;- gastvrij voor elkaar zijn, open zijn voor mensen, mensen een kans geven;- met je gaven anderen helpen, op het belang van anderen uit zijn;- Gods woorden door laten klinken in wat je zegt;- Anderen helpen vanuit de kracht die God je geeft -Het is allemaal christelijk leven, dat wil zeggen: leven in gerichtheid op Christus. Zó leven is tot eer van God. Zó leven heeft de toekomst, want Christus heeft de toekomst. Zo, alleen zo kunnen wij ons permitteren om nuchter te zijn, om de ernst van de situatie in te zien, om met het einde van de wereld te rekenen. Vanuit het geloof in onze Heer, Jezus Christus, in de vaste hoop dat aan Hem de toekomst is.
Amen
N.B. Indien U een preek anders dan voor uzelf wilt gebruiken, stelt ds. van der Dussen een e-mailbericht aan hem op prijs. Wil hem ook vermelden als bron van de preek.