Preek over Johannes 14:27a

De tekst van de engelenzang in Lucas 2:14 kan een dubbel gevoel geven. Aan de ene kant wil je niets liever horen dan dit: ‘Vrede op aarde’. Aan de andere kant lijkt het een van de meest leugenachtige teksten van de Bijbel te zijn. Vrede op aarde? – het mocht wat. Vanmorgen lezen wij die beroemde tekst over ‘vrede op aarde’ in het licht van Johannes 14:27. Daar worden de woorden weergegeven die onze Heer Jezus spreekt bij het afscheid van zijn leerlingen:
 
Wat Hij hier over ‘vrede’ zegt, kan helpen om  de aankondiging van vrede bij zijn geboorte serieus te blijven nemen.

Meteen al valt dit op: de vrede die onze Heer geeft is een andere dan die de wereld geeft. Hij ontkent niet dat ook de wereld vrede kan geven. Zo is er de vrede waarin wij sinds 1945 in Nederland leven. In psychotherapie kunnen we leren ‘vrede’ te krijgen met dingen. Dat heeft zeker z’n waarde. Maar de vrede die de Heer ons nalaat, is van een andere orde, zoals ook zijn Koninkrijk niet van deze wereld is, 18:36.

Om daar gevoel voor te krijgen helpt het om het zinnetje op je in te laten werken dat Christus laat volgen op zijn uitspraak: ‘Ik laat jullie mijn vrede na’:
 

Als Hij zegt: ‘mijn vrede’, bedoelt hij: zijn eigen vrede. In dit evangelie komt steeds naar voren, dat de Heer met ons deelt wat Hij zelf heeft.

• Hij wil dat wij blijven in zijn (eigen) liefde, 15:10.
• Hij wil ons zijn (eigen) vreugde geven, 15:11; 17:13.
• Hij geeft ons zijn (eigen) heerlijkheid, 17:22,24 (vertaling NBG 1951)

Dat is een opmerkelijk spraakgebruik. We zullen deze zinnetjes wel zo moeten opvatten, dat de Heer spreekt vanuit zijn unieke positie als de Zoon van God. In de relatie met de Vader heeft Jezus vreugde, liefde, heerlijkheid. Zie bijvoorbeeld 15:9,10:
 

 Zie ook 17:22,24:
 

Zo is nu ook de vrede die Christus heeft, de vrede die Hij heeft bij de Vader. Het is om zo te zeggen een hemelse vrede. Die vrede laat Hij ons, zijn leerlingen na, net zoals Hij ons deel geeft aan zijn hemelse vreugde en heerlijkheid. Hij deelt dat alles met ons, door ons in zijn relatie met de Vader binnen te trekken. Zie 20:17:
 

Geen wonder dat de wereld niet de vrede geeft die de Heer ons geeft. De wereld heeft immers niet de relatie met de Vader die de Zoon wel heeft. Heel markant staat het in 17:25:
 

Jezus kent Hem wél, 17:25, vgl. 10:15. En wij? Ik denk dat we moeten zeggen dat ook wij vanuit onszelf God niet kennen. We zijn immers met al onze vezels verbonden met de wereld die God niet kent. We leven in een wereld die zonder God leeft. Dat beïnvloedt ons. Wat kan het ons een moeite kosten om God wél bij ons leven te betrekken. Het wandje tussen de kerk en de wereld is soms heel dun. Zo maar ineens kan de afstand die er is tussen God en de wereld ook ons christenen parten spelen. Dan is de Vader ook voor ons heel ver weg. De wereld zònder God is ons van nature vertrouwder dan Jezus’ hechte relatie mét God. Zijn vreugde, en liefde, en heerlijkheid, en vrede, zijn ons van nature vreemd.

Daarom is het zo opzienbarend, dat Hij dat alles met ons wil delen. Realiseer je wat het betekent dat de Zoon ons zijn relatie met de Vader binnentrekt. Niemand kent God zo als Hij. Niemand is zo vertrouwd met die gloeiende bakoven van liefde die God is (Luther!), als Hij. Niemand kent zo de vreugde over de nabijheid van de Vader. Niemand is zo overstraald met Gods heerlijkheid. Niemand kent in God zo grote vrede. En wat doet Hij? Hij deelt zijn omgang met God met ons, en Hij verzoent ons met God. Hij neemt ons mee in het ware kennen van de Vader, 14:7; 17:3. Daarmee gaan de schatkamers van de hemel voor ons open. Gezang 147:4:
 

In zijn eerste brief vat Johannes dit alles samen in een weergaloze uitspraak:
 

De Heer wil ons dus vertrouwd maken met God op een manier waar wij doorgaans geen vermoeden van hebben. Hoewel – soms zie je een glimp van dat hemels licht. Dan is het ineens even intens werkelijkheid, dat God voor jou een sterke toren is (Spreuken 18:10). Dan weet je ineens met absolute zekerheid: ‘Het is goed tussen God en mij.’ (Romeinen 5:1) Dan kun je, zelfs als je het zwaar te verduren krijgt in de wereld, toch vrede vinden bij Christus, 16:33. Dan zeg je met Paulus mee:
 

Dan maakt zich, midden in je verdriet, van je hart en je gedachten een vrede meester, die alle verstand te boven gaat. (Filippenzen 4:7) Dan weet je één ding zeker: er is geen groter geluk dan God zo te kennen als de Zoon Hem kent.

Zo vallen de woorden van de engelenzang op hun plaats: ‘vrede op aarde’. Je moet eenvoudig verder luisteren: ‘bij mensen des welbehagens.’ De NBV vertaalt: ‘ voor alle mensen die Hij liefheeft.”’  Daar heb je het. In Gods liefde voor ons ligt de vrede besloten.  Dat is het geheim van Christus’ geboorte. Gods eniggeboren Zoon komt om ons binnen te trekken in zijn eigen omgang met de Vader. Zijn Vader – onze Vader. Zijn God – onze God. Zijn vrede – onze vrede. Amen.