Preek over Hebreeën 13:20, 21

Vandaag luisteren we, voorlopig voor het laatst, naar de boodschap van de brief aan de Hebreeën. Het betreft verzen uit het afsluitende gedeelte van de brief. Met deze woorden neemt de schrijver afscheid van zijn lezers. Zie het ook maar zo, dat hij vandaag afscheid neemt van ons. Het is als bij een jongere die een wereldreis gaat maken. De rolkoffer is dicht geklikt; de rugzak wordt omgedaan. Het is tijd om afscheid te nemen. Nog een laatste woord: “Pas goed op jezelf. Vergeet niet af en toe te bellen. Weet je zeker dat je je paspoort bij je hebt?” Een laatste omhelzing. En dan: “À Dieu. Ga met God.” Ik schets niet voor niets dit beeld. In deze brief valt er veel nadruk op dat we als gelovigen op reis zijn, net als Abraham op doorreis was naar het Vaderland, 11:9,10, 14-16. Zoals hij uitzag naar een stad met fundamenten (11:10), kijken ook wij verlangend uit naar de stad die komt (13:14). ‘Gods volk onderweg’ –  zo is de gemeente wel getypeerd aan wie deze brief geschreven is. Zo mogen wij ook onszelf zien: Gods volk onderweg. Mensen op reis. De schrijver is een eindje met ons mee opgelopen en heeft ons het een en ander mee willen geven. Nu neemt hij afscheid. Hij heeft alles gezegd wat hij te zeggen had. Een laatste omhelzing. En dan: à Dieu.

Maar dan heeft hij toch wat meer woorden nodig.  We moeten onderweg vooral vasthouden dat God ‘de God van de vrede’ is. Al eerder had hij gezegd:

Het is de bedoeling dat wij op onze levensreis vrede brengen, waar we ook gaan. Daarom:

En dan moet er nog iets bij worden gezegd. Dit:

Deze woorden slaan op de opstanding. Die was in heel de brief nog niet met zoveel woorden ter sprake gekomen. Over het kruis is veel gezegd. Maar dit moeten we toch ook vooral weten: onze Heer Jezus leeft! Wij zijn niet stuurloos op reis. Hij, de levende Heer, gaat met ons mee en voor ons uit. Treffend is de manier waarop de schrijver Hem aanduidt. Hij noemt de Heer hier ,

Dat heeft enerzijds iets bekends. Ja, zo kennen we de Heer: als de goede herder (Johannes 10:11) Anderzijds legt de schrijver een eigen accent. Hij spreekt niet van de goede herder, maar van de machtige herder, letterlijk: ‘de grote herder van de schapen’. Dat doet hij niet zomaar. Wel vaker gebruikt hij in zijn brief het woord ‘groot’ om aan te duiden hoeveel wij van onze Heer hebben te verwachten.

Prachtig is dat. Wij staan er niet alleen voor op onze reis naar Gods grote doel. Er wordt over ons gewaakt door een zeer machtige herder bij Wie we in goede handen zijn. Laten we niet denkien dat Hij enkel maar lang geleden present was, toen Hij zieken genas, en mensen onderwees, en kinderen zegende. De machtige herder is ook vandaag de dag actief.

Hij is immers opgestaan! God, de God van de vrede, heeft Hem teruggehaald uit het dodenrijk. Zo kunnen we met een gerust hart onze reis door de wereld vervolgen. Die machtige Herder leidt ons voort. De boodschap van Pasen is er dus niet alleen voor bij het sterven. Dat is ze zeker ook. Hoe goed is het om, als je het einde van je leven tegemoet gaat, je ervan te vergewissen dat onze Heer de dood overwonnen heeft. Maar breng je toch ook het Paas-evangelie te binnen als je volop in het leven staat. Ook in het heden, als je nog helemaal niet met de dood bezig bent, is de tijding dat Jezus onze Heer uit de dood is opgestaan zo welkom. Juist als je je met al je energie richt op je levensreis, is dit zo goed om te horen:  “Onze Heer Jezus is er nu als onze machtige herder. Hij waakt over ons. Hij leidt ons.”

Toch, terwijl hij dit zegt, houdt de schrijver vast aan wat hij in zijn brief met nadruk naar voren heeft gebracht: dat Christus voor ons gestorven is. Hij wil beslist niet dat wij, als wij vandaag blij het Paasfeest Ieren, Goede Vrijdag achter ons laten. Ook als het over de opstanding gaat komt het kruis ter sprake. De schrijver herinnert ons eraan met zoveel woorden:

Die machtige Herder heeft zijn leven voor ons gegeven. Zijn kostbare bloed is voor ons vergoten, ter bezegeling van het verbond dat God met ons heeft willen sluiten, 10:29. Met dat woord ‘verbond’ duidt de schrijver erop dat God zich er als het ware contractueel op heeft vastgelegd dat Hij ons om Jezus’ wil onze zonden vergeeft, 10:16-18. Hier, helemaal aan het eind van zijn brief, wijst de schrijver er nog eens op dat dit echt volkomen vast staat. Hij  beklemtoont dat dit verbond van God tot in eeuwigheid geldt. Vergelijk dat met hoe hij eerder sprak van eeuwige redding (5:9; vgl. 9:12), en een eeuwig erfdeel (9:15). Zo wordt duidelijk dat de machtige herder die ons naar onze bestemming leidt, door zijn offer verworven heeft dat God zelf ons voor eeuwig en altijd genadig dichtbij wil zijn, vgl.; 4:16.

Nu, nu pas is er genoeg gezegd over God, en kan de schrijver eindelijk zeggen wat hij ons ten zijn afscheid wil meegeven.

Het goede. Wat is dat? Het is het goede waarmee wij het kwade overwinnen. Vgl. 1 Thessalonicenzen 5:15:

Dat is nogal wat. Durf jij zeggen dat je je die goedheid eigen hebt gemaakt? Ik ben eerlijk gezegd bang dat deze goedheid niet in mijn bagage zit. God is goed. “Een zeer overvloedige bron van al het goede,” zegt de Nederlandse Geloofsbelijdenis van Hem (artikel 1). Wat is dat prachtig gezegd. Kijk naar onze Heer Jezus en je weet wat ermee bedoeld is. Denk aan zijn daadwerkelijke bereidheid om zelfs zijn vijanden goed te doen. Ons echter is die overvloedige goedheid vreemd, en dat is pijnlijk. Licht het deksel van het menselijk hart op en je ziet andere dingen.  Wat een moed en vertrouwen heeft dus de schrijver van de brief aan de Hebreeën als hij ons dit ten afscheid meegeeft:

Hij legt er zich niet bij neer dat die goedheid in onze bagage ontbreekt. Hij rekent er vast op dat God zijn zeer overvloedige bron van al het goede ook via ons wil laten stromen. Hij  gelooft dat wat er bij ons niet in zit, door Hem gecreëerd wordt:

Zo worden wij mensen die in het spoor gaan van onze Heer Jezus. Want wat de schrijver eerder van Jezus zei, dat Hij gekomen was om Gods wil te doen (10:7), dat zegt Hij nu van ons:

Wat een kracht en wat een hoop spreekt er uit deze afscheidsgroet. De schrijver laat ons onze weg vervolgen in de stellige verwachting dat de zesde bede van het Onze Vader verhoord zal worden:

Dat is de uitwerking van de opstanding van de machtige herder uit de doden. Hij, die het kwade overwint door het goede, vormt een kudde die hetzelfde doet. Hij brengt nu al iets van de hemel op aarde.

“Zou het?” vraagt u misschien sceptisch. Want wat was de hemel onuitsprekelijk ver weg deze week, met die verschrikkelijke aanslagen in Brussel. De wereld leek eerder op de hel. Menigeen vervolgt zijn levensreis met lood in de schoenen. De angst zit er diep in. Wat staat ons allemaal te wachten? “À Dieu,” zeggen we. Maar wat is dat waard? Komt er van wat Hij wil nog iets terecht? De schrijver van de brief aan de Hebreeën kijkt ons aan en zegt:

Soms worden we ineens die werkelijkheid gewaar. Dan word je getroffen door de goedheid van een ander. Dan ben je zelf goed voor iemand, terwijl je het niet eens beseft. Zo maakt God deze zegenbede waar: inderdaad rust Hij ons toe met het goede, zodat wij zijn wil doen, terwijl we het zelf niet eens merken. Laten we dus vooral voor openstaan voor deze afscheidsgroet, en niet meegaan in dat sceptische gevoel dat God ver, ver weg is. Bedenk dat er een gevaar is dat groter is dan het gevaar van alle terroristen bij elkaar. Dat is het gevaar dat wij gaan leven als praktische atheïsten. Dat wil zeggen: dat wij in feite buiten de werkelijkheid van God rekenen. Wij vieren Pasen om dat af te leren. Vooruit, mensen. De schrijver van de brief aan de Hebreeën heeft gezegd wat hij te zeggen had. Nog een laatste omhelzing. En dan: à Dieu. En terwijl we verder lopen, de wereld in, horen we de lofprijzing waarmee deze brief eindigt:

Amen.