Preek over Lucas 8:4-15 en Lucas 10:38-42

Ben jij ook zo druk? Er moet voor morgen huiswerk gemaakt worden. Maar je wilt ook nog whatsappen. En vanavond trainen. O, en je had je zusje beloofd dat je haar band zou plakken. Je kamer opruimen – nou ja, dat kan morgen wel. Maar die afspraak met de tandarts moet echt vandaag nog!

Soms maak je je om veel te veel dingen druk. Je gezondheid is belangrijk. Je werk ook. En je gezin! O ja, en de kerk. Maar waar draait het nu om in je leven? Is er één ding waarvan je kunt zeggen: “Daarmee sta of val ik!”?

Het is werkelijk iets belangrijks waarvoor onze Heer Jezus in deze tekst de aandacht vraagt: het ene dat noodzakelijk is, dat rust geeft in je leven, dat de samenhang uitmaakt. Hij weet maar al te goed dat je je kunt verliezen in de bijzaken. Hij gunt ons dat wij bij de hoofdzaak van het leven uitkomen.

Is het daarom dat Martha die koude douche krijgt? Want een koude douche is het. Ze doet haar best. Het wordt haar te veel. Daarom zoekt ze steun bij Jezus. Maar die krijgt ze niet. “Je maakt je veel te druk!” Nee, onze Heer is hier niet aardig tegen Martha. Eerder bot. Maar misschien moet het zo? Misschien moet Hij ons af en toe hardhandig stil zetten, omdat het in ons hoofd vaak niet opkomt dat we misschien aan de hoofdzaak voorbij lopen. Zo gezien past God af en toe een shocktherapie op ons toe, omdat wij geneigd zijn om aan de hoofdzaak van het leven voorbij te draven.

Wat is die hoofdzaak? Vreemd genoeg zegt onze Heer Jezus daar niets over tegenover Martha. We moeten maar gissen wat het is, dat ene ding dat noodzakelijk is. Het is eigenlijk een raadselachtige uitspraak. Je zou Hem willen vragen: “Wat bedoelt U nou?” En misschien is dat nu ook wat Hij wil: dat we het Hem gaan vragen. Dat we Hem ertoe uitlokken om er eens wat meer woorden aan te wijden. Want het is wel treffend dat Maria een compliment van Hem krijgt, juist omdat zij dát doet: de Heer aan het woord laten. Ja, Maria krijgt een compliment. De Heer zegt dat zij “het beste deel” heeft gekozen, 10:42. Ongetwijfeld doelt Hij daarmee op het feit dat zij aan zijn lippen hing.

Luisteren. Dat woord is in heel de bijbel van het grootste belang. Het is het ene, grote gebod voor Israël.


Hier draait het in het leven om voor Gods volk: dat er die ene HEER is voor jou, en dat je naar Hem luistert. Want de ene God van hemel en aarde is de Goede Herder. Naar zijn stem luisteren – dat is je redding. Zie Johannes 10:5:


Luisteren – het was de afgelopen week in Nederland en in heel de Westerse wereld opvallend afwezig. In reactie op de verschrikkelijke aanslagen in Frankrijk werden vooral heel veel toespraken gehouden. Er werd gehamerd op de ‘vrijheid van meningsuiting’. Ofwel: we moeten kunnen blijven zeggen wat we willen. Daags na de aanslag in Parijs kopte mijn krant met grote letters.


Tussen die reactie en de woorden van onze Heer tegen Martha gaapt een enorme kloof. Het beste deel is niet dat je maar door praat en blijft roepen wat je altijd al riep. Het beste deel is dat je stil valt na zo’n bloedbad en dat je omhoog kijkt en vraagt: “Heer, wat betekent dit? Wilt U ons zeggen wat we hiermee moeten?” De Westerse beschaving schijnt geen behoefte meer te hebben aan luisteren, maar precies te weten welke koers zij moet varen. Zo had mijn krant had nog een tweede kop. Boven een artikeltje over de sfeer in Frankrijk stond:


Weer wordt die diepe kloof zichtbaar. Want onze Heer zegt: “Luister nu toch eens naar Mij. Waarom troost zoeken bij jullie idealen? Laat Mij jullie zeggen wat jullie enige troost is. En vandaar dat het hart van onze kerkdienst is dat wij luisteren, en 20 minuten of langer niets zeggen. Niet om Ad van der Dussen of Daniël Timmerman aan het woord te laten. Maar omdat wij predikanten de verantwoordelijkheid hebben om u de stem van de Goede Herder te laten horen. Laten we in de kerk net als Martha zijn, en  hangen aan de lippen van onze Heer Jezus. Want Hij verklaart ons zijn liefde. Hij vertelt over zichzelf. Hij zet voor ons uiteen hoe het leven in elkaar zit. Hij waarschuwt ons. Hij bemoedigt ons. Hij troost ons. Hij schetst het perspectief van Gods plan met deze wereld, wat de grote lijn is. De hoofdzaak. Dat waar het om draait.

Luisteren is moeilijk. Dat maakt Jezus in Lucas 8 duidelijk. De akker waarin het Woord wordt gezaaid zit vol distels, 8:14. Er is zoveel afleiding. Je luistert vaak maar met een half oor. Het valt ook niet mee om te midden van al die herrie in de samenleving, al die door elkaar pratende stemmen, de stem van de Goede Herder nog op te vangen. Maar mensen, wat is het de moeite waard: onze Heer uitvoerig aan het woord laten over de grote geheimen van het leven. Neem er de tijd voor en geef er prioriteit aan: zitten aan zijn voeten om van lieverlee te gaan ontdekken wat  het enige noodzakelijke is. Want echt – dat gaat niet vanzelf. Je krijgt er geen vat op door er vijf minuten te voor gaan zitten. Dat heb je niet zomaar in je zak. Gevoel krijgen voor wat Gods plan is met deze wereld en met jouw leven – daarvoor moet je vertrouwd raken met onze Heer Jezus. Pas als je een leven lang leerling van Hem bent, kunnen voor jou stukjes op hun plaats gaan vallen. Langdurig en aandachtig naar Hem luisteren is nodig, om tot de kern te komen. Zijn Woord wil gekoesterd worden, 8:15. Maria is één en al oor. De Heer nodigt Martha uit erbij te komen zitten. En ons ook. Samen aan de voeten van de Heer zitten, in plaats van maar door draven en door praten, dat is de bedoeling. Dan zitten wij samen bij de bron.

Amen.