Preek over Lucas 24:5

Vanmorgen vraag ik u niet, te geloven dat Jezus van Nazaret is opgewekt uit de dood. Ik vraag u te geloven in de Heer, Jezus van Nazaret, die is opgewekt uit de dood. Wat is het verschil? Het eerste is, met permissie gezegd, een weetje, dat je leven niet hoeft te veranderen. Cynische mensen zeggen: “De een gelooft dat er vliegende schotels bestaan, de ander dat er een heel enkele keer iemand opstaat uit de dood. Het zij zo; ieder moet maar geloven wat hij wil.” Maar het tweede, dat gaat ons áán, dat raakt ons leven, dat verandert ons leven: geloven in de Heer, Jezus van Nazaret, die is opgewekt uit de dood. Geloven in de Heer, dat is je vertrouwen op Hem stellen, en Hem gehoorzamen, met Hem rekenen. Daarover gaat het met Pasen: om uw en mijn Heer, die niet morsdood is maar springlevend!

Alles ligt besloten in de vraag die die twee mannen in stralende gewaden de vrouwen stellen:
Die vraag klinkt bij Lucas anders dan bij Matteüs en Marcus (Johannes vertelt niets over het zoeken). Wat in Lucas’ verslag van het kruislijden van Jezus bleek, blijkt ook hier: hij gaat zijn eigen weg. Bij Matteüs en Marcus staat:
Dat klinkt logischer. Natuurlijk zochten ze een dode, de dode die ze begraven hadden. Maar in het verhaal van Lucas is geen ruimte meer voor de gedachte dat Jezus dood is. Er klinkt hemelse vrolijkheid door in de vraag die aan de vrouwen gesteld wordt:
Zij weten beter dan de vrouwen! “Jezus zoeken? Dat kan alleen als je de levende zoekt!” Daarmee wordt meer bedoeld dan dat Jezus niet-dood is. Geringschattend wordt wel eens gezegd: “Met Pasen geloven je dat een lijk levend is geworden.” Maar Pasen is heel veel meer! Leven, echt leven, dat is in de Bijbel dat je vitaal bent. Na de thuiskomst van de verloren zoon zegt de vader: “Deze zoon van mij was dood en is weer tot leven gekomen.” (Lucas 15:24) Zolang zijn zoon ver weg, in den vreemde, er in alle opzichten ellendig aan toe was, had hij geen leven. Léven deed hij pas toen hij terug was in het huis van de vader. Toen had hij de toekomst weer voor zich! Zo is Jezus ‘de Levende’: als de Zoon van de Vader, delend in zijn macht en liefde, met de toekomst voor zich. Bij een dode kun je de balans opmaken. Die voegt niets meer toe aan wat hij zei of deed. De doden zijn ingegaan in de eeuwige rust. Maar zo is het niet met Jezus! Hij is actiever dan ooit! Daarom heb je Hem overal te zoeken, behalve op het kerkhof, in zijn laatste rustplaats. Er staat geen punt achter zijn leven. Wij hebben nog heel veel meer van Hem te verwachten! Hij is uit de dood opgewekt!

Er is nog een detail dat specifiek is voor Lucas. Wat Matteus niet doet en Marcus niet en Johannes niet, dat doet Lucas wel: hij gebruikt twee woorden ter aanduiding van de Opgestane: ‘de Heer Jezus’. Zie vers 3:
Niet alleen de naam ‘Jezus’ klinkt dus, maar ook zijn titel: Heer. Lucas wil zeggen: het gaat er niet om dat er een mens uit de dood is opgewekt die ‘Jezus’ heette. Het gaat erom dat deze Jezus Heer is. Dat maakt het helemáál bijzonder dat Hij wordt aangeduid als de Levende. Tijdens zijn kruislijden had Jezus het tegendeel van een ‘Heer’ geleken. Iemand die aan een kruis geslagen wordt als een ellendige slaaf – is dat een Heer? Een ongelukkige die een kroon van dorens opgezet krijgt door soldaten die de spot met hem drijven – is dat een koning? Dat is de vraag die na de dood van Jezus achterblijft: is Hij wel een Heer? De meeste mensen zijn er uit: “Welnee. Jezus, de idealist uit Nazaret, is dood. Hij is geen Heer. Hij heeft geen macht. Dat zie je toch om je heen?” Op Pasen wordt dwars daardoorheen gezegd: “Jezus ligt niet op het kerkhof! Hij leeft! Óf Hij ook Heer is! Jullie zullen van Hem horen!”

Zo-even zei ik, dat niet alleen de naam ‘Jezus’ klinkt, maar ook zijn titel: Heer. Nu draai ik het om. Niet alleen zijn titel klinkt, maar ook zijn naam: Jezus. Dat wil zeggen: deze Heer, de Levende, is niet een ander dan die gekruisigd werd. Hij is en blijft Jezus, de man uit Nazaret. Hij heeft na de opstanding geen ander karakter gekregen. Hij is zich na de opstanding ook niet anders gaan gedragen. Jezus de Levende zet het werk voort dat Hij op aarde deed. Nog steeds dient Hij. Nog steeds scheldt Hij niet terug. Nog steeds zijn bij Hem de laatsten de eerste en de eersten de laatsten. Hij oefent macht uit op een totaal andere manier dan wij mensen. Dat is het nieuwe: God legt de heerschappij in handen van de man die zijn leven wilde geven. God zegt op Pasen tegen de hele wereld: “Let op: met Jézus krijg je te maken, met de man die bereid was zich te laten kruisigen.” Daarom is het niet zo vreemd dat wij, onder de indruk van alle ellende in de wereld, vaak het gevoel hebben dat wij zo weinig zien van de heerschappij van de Heer. Want God heeft geen krachtpatser opgewekt, maar zijn lijdende knecht. De HEER, de Levende, is en blijft Jezus. En dus hebben wij geen heerschappij te verwachten van een superman. Hij heerst zoals Hij leefde: zachtmoedig en nederig van hart (Matteüs 11:29) De Heer die leeft, blijft trouw aan de keuze die Hij maakte: om zijn lichaam te geven in onmetelijke liefde. In de heerschappij van deze levende blijft het kruis gelden, met alle lijden van dien.

Wat het voor ons verandert om in de Heer Jezus te geloven, die is opgewekt uit de dood? Och, alles. De man die genadig met zondige mensen at, is niet dood maar gaat daarmee door! De man die stil stond bij onbelangrijke mensen is niet dood maar gaat daarmee door! De man die ons leerde bidden is niet dood maar gaat daarmee door! De man die gedreven was door de Geest, gaat door met werken door de Geest! De wereld denkt dat je met vergeving en genade niet ver komt. Maar op Pasen horen wij: de vergeving is Heer. De genade is Heer. De liefde is Heer. Pasen betekent, dat je helemaal anders tegen de wereld aan leert kijken. Want Jezus, de man van het kruis, is Heer, en Hij leeft.

Amen