Preek over 1 Korintiërs 1:23

Als je moet kiezen tussen een sterke en een zwakke God, dan weet je het wel. Want ‘sterk’ is positief, en zwak’ negatief. Wij hebben behoefte aan sterke leiders, en niet aan politici die een zwakke indruk maken. In het schaakspel verlies je als je zwakke zetten doet, en als je een auto koopt let je erop dat de motor power heeft. Een sterke God is een God aan wie je wat hebt. Aan een zwakke God kun je je ergeren. Wat heb je aan een God die geen power heeft! En uitgerekend dat is nu hoe Paulus God beschrijft: hij heeft het over ‘het zwakke van God’, vers 25. Als je even doorleest word je blij. Dat zwakke van God is sterker dan de mensen. Dus toch sterk! Ja, nou en of! Maar ’t is wel even slikken: onze God is sterk doordat Hij zwak is… En zo confronteert Paulus ons ook met de tegenstelling ‘wijs’ ↔ ‘dwaas’. Als ik ‘wijs’ verduidelijk met woorden als ‘verstandig’ en ‘slim’, en ‘dwaas’ met woorden als ‘onverstandig’ en onnozel, hoort u opnieuw het positieve en het negatieve. Wij hopen dat Obama een verstandige president zal zijn, want wij hebben het gevoel dat Bush een aantal onverstandige beslissingen heeft genomen. Als wij ergens ‘verdwaasd’ bij staan te kijken zijn we niet op ons best. Maar gelukkig: wijsheid komt met de jaren, en van lieverlee worden we hopelijk ‘sadder and wiser’. Daarom is het onthutsend als Paulus het heeft over het dwaze van God, vers 24. Ook hier komt er iets achteraan, namelijk dat het dwaze van God wijzer is dan mensen. God pakt de zaken dus altijd slimmer, beter, verstandiger aan dan wij, en dat is wat wij ook verlangen. Maar ook dit blijft slikken: God is wijs, in zoverre Hij zulke onverstandige dingen doet…

Het klinkt bijna godslasterlijk. Dat je tegen de Here God zegt: “Zwak, uitgesproken zwak! Onverstandig; niet goed over nagedacht!” Maar die indruk maakt God wel, en dat komt door het kruis van onze Heer Jezus. Het is waar, dat kruis is onze redding. In dat kruis is God sterk, en wijs, zo geloven we. Maar voor heel veel mensen is dat kruis aanstootgevend, ergerniswekkend, een dwaasheid. Ze storen zich eraan. En is het een wonder? In de Bijbel staat: nergens zie je God zo goed als in Jezus. En wat zie je dan precies? Zoiets als nu Zimbabwe. Een gewetenloze dictator heeft het voor het zeggen. Goedwillende mensen worden in de gevangenis gesmeten en gemarteld. Het is godvergeten. Dát is het kruis! Als je er bij staat word je er misselijk van. Wil je verheven gevoelens bij God krijgen? Ga dan vooral niet bij het kruis kijken. Stel je je bij ‘God’ de serene eeuwigheid voor, hoog boven de sterren? Paulus verwijst ons naar het afschuwelijke Golgotha, een menselijke heksenketel. Wil je power van God zien? Wil je geïmponeerd worden door God? Het zal bij het kruis niet lukken. De Joodse leiders die erbij staan weten het nu zeker “Dit is de Messias niet.” Spottend geven ze Jezus een laatste kans: als Hij door van het kruis af te komen een wonder verricht, zullen ze in Hem geloven, Matteüs 27:42,43; vgl. Marcus 8:11,12. Maar natuurlijk blijft dat wonder uit, en ze maken zich kwaad, dat Jezus zich voor Messias uitgaf. Pilatus schudt het wereldwijze hoofd over die onnozele hals. Weer zo’n wereldverbeteraar met goede bedoelingen, maar zo naïef, zo dom. Zo ergeren de Joden zich aan de boodschap van het kruis, en schudden de niet-Joden verachtelijk het hoofd. Niet langer staan ze tegenover elkaar, Joden en niet-Joden, maar ze vinden elkaar in de eensgezinde overtuiging dat van een God van het kruis niet veel te verwachten valt. In dit kader past ook de Islam, die met de dwaasheid van het kruis niets kan, en de wereld veroverd heeft met de veel gemakkelijker boodschap van een verblindend wijze, verheven, machtige God. Denkt u het zelf nooit eens, waar we toch in de kerk mee bezig zijn? In een God geloven die zegt: “Het allermooiste wat je van mij te zien krijgt is een kruis.”? Is dat de God die we willen? Is dat de God om ons vertrouwen op te stellen?

Wat het nog erger maakt, is dat dat kruis blijvend een stempel op de kerk drukt. Want welke mensen vormen samen de kerk? In de stad Korinte waren het er niet veel die naar menselijke maatstaven wijs waren, of machtig (= sterk!), vers 26. Ze kregen niet veel voor elkaar. Ze hadden geen geniale inzichten. Als buitenstaanders er naar keken waren ze gauw klaar: daar was niet veel van te verwachten, vers 27. Als je verder leest in hoofdstuk 2, lees je over Paulus die zwak, angstig en onzeker op het toneel verscheen. Zo is het nog steeds. In de kerk kom je niet zelden mensen tegen die je zelf nooit zou uitzoeken, en die niet direct een aanwinst voor de maatschappij lijken. En de ‘filosofie’ van de kerk is ook niet om over naar huis te schrijven. Als de mensen ons vragen waarom God niet met één knip van zijn vinger een eind maakt aan de honger in Afrika, blijven we het antwoord schuldig. Zelfs onze beste theologen maken minder indruk dan de sociologen en de economen. De mensen trekken hun conclusies. Een zwakke God, dat is geen God.

Iemand zegt: “Dominee, wat ben je nou aan het doen? Zo preek je mensen toch de kerk uit? Dit is toch niet wat we willen horen?” Dat klopt. Dit is niet wat we willen horen. Het is aanstootgevend, ergerniswekkend, dwaas. Wij willen enkel maar horen over de overwinningen van God, de kracht van God, het superieure verstand van God. Ja, maar voor zo’n God, die past bij ons verwachtingspatroon, moet je niet in de kerk zijn. Daarvoor moet je in de moskee zijn, of in de Academie voor wetenschappen. In de kerk zul je altijd maar één ding horen: dat God de God is van de gekruisigde Jezus. Als je dat niet horen wilt, moet je gaan. Of we dan niet beter de tent kunnen sluiten? O nee! Want “de boodschap over het kruis is dwaasheid voor wie verloren gaan, maar voor ons die gered worden is het de kracht van God.” (vers 1) En “God heeft besloten hen die geloven te redden door de dwaasheid van de verkondiging.” (vers 21) Hoort u het? Tweemaal het woord ’redding’. Want dat onaanzienlijke kruis van Jezus heeft een kracht – onvoorstelbaar! Door middel van dit kruis redt God mensen en redt Hij de wereld. Want achter dat kruis daagt de opstanding, en daarachter staat de geweldige kracht van de Heilige Geest. Daar heeft de Islam geen weet van, en de Academie van wetenschappen geen vermoeden. Maar die onbeduidende Korintiërs wel! Die weten dat het kruis, die houten staak, de boom des levens is! Die weten dat in die hartverscheurende eenzaamheid van Jezus hun zaligheid ligt. Zo trekt er een bonte stoet van arme sloebers en onnozele halzen door de wereld. Ze gaan achter Jezus aan. Er lopen ook anderen tussen: mensen met academische titels, en met geld, en met invloed. Maar dat zijn wel mensen die hun wijsheid en hun vermogen bij het kruis hebben neergelegd, en die geleerd hebben om dat alles te bezitten alsof het niet hun eigendom, was, I Korintiërs 7:30. Zij schamen zich ook niet voor al die dwazen en zwakken, maar delen hun leven met hen en vieren nederig het avondmaal met hen. In die stoet, die achter Jezus aangaat, proberen de mensen te leven zoals Hij leefde. Ze zoeken hun eigen kracht niet, maar leggen hun leven in handen van God; ze wreken zichzelf niet, maar schenken vergeving; ze streven geen macht en rijkdom na, maar zoeken vóór alles Gods Koninkrijk en zijn gerechtigheid. En ze roemen in het kruis, omdat ze geloven dat Jezus niet voor niets het offer van zijn leven bracht. Ze ervaren de onmetelijke kracht van Gods liefde. En ze zijn vol van de overwinning - de overwinning van het kruis. Ze worden opstandingskracht gewaar, en Geestkracht. En omgekeerd zien ze, hoe de wijsheid van de wereld door God in dwaasheid is veranderd, vers 20. Ze horen van een Duitse fabrikant die zelfmoord heeft gepleegd vanwege de kredietcrisis. Ze zien hoe het fabelachtig technisch vernuft van de mensen als bijeffect heeft, dat het de wereld in een milieucrisis stort. Ze zien hoe de grootste supermacht van de wereld niet kan winnen van het terrrorisme. Ze zien een Obama van 47 jaar, en de immense problemen waar hij voor staat, en ze zeggen; “We zullen voor je bidden, want hoe moet je het anders redden?” Ze zien de slachtoffers in Zimbabwe, en de dementen in de verpleeghuizen, en de dwazen in de psychiatrische inrichtingen, en ze vatten hoop, omdat ze weten van een God die langs de weg van zwakheid sterk is, en langs de weg van dwaasheid wijs. Toe, loop niet weg. Erger je niet. Wees niet trots, maar geloof. Geloof in onze zwakke, sterke God. Geloof in onze dwaze, wijze God.

Amen