Preek over 1 Samuel 2:1-10 en 1 Petrus 5:1-7
2006-12-31 v.m.
Ds. A. van der Dussen
Willen buigen voor God
Liturgie:
♪ E160
♪ Psalm 121
♪ Psalm 25:3
♪ E37
1 Samuël 2:1-10 en 1 Petrus 5:1-7
♪ Gezang 9:1, 2, 7, 8, 10
♪ Psalm 147:4
1. Dat-pik-ik-niet-geloof
Zeg jij wel eens tegen God: "Dat pik ik niet!"? Verzet je je inwendig tegen Hem? Of heb je geleerd je verzet op te geven? Mag God - zijn gang gaan met jou? Ook als jij dat niet leuk vindt? Kunt u nog buigen voor God? Petrus roept daartoe wél op:
Onderwerp u nederig aan Gods hoge gezag!
Dat leren wij zo niet meer. De maatschappij stimuleert ons eerder om een grote mond te hebben, assertief te zijn, op je strepen te staan. Zo gaan mensen ook met God om. Er is een 'dat-pik-ik-niet-geloof' ontstaan. Ook tegenover God stellen mensen zich assertief op. "Dat kunt u niet maken." "Dat is niet eerlijk." Alsof God zich tegenover ons moet verantwoorden; alsof wij met God afspraken kunnen maken waaraan Hij zich moet houden. Zo'n 'dat-pik-ik-niet-geloof' staat haaks op de Bijbel. O, zeker: in de psalmen wordt heel wat verzet tegen God geboden, beklagen mensen zich tegenover God, doen zij een appèl op God om rechtvaardig te handelen. Maar altijd vanuit het besef dat God groot is en dat jij een schepsel bent, een mens die uiteindelijk maar bar weinig te vertellen heeft. Ook altijd vanuit de bereidheid om je op je plaats te laten zetten door God. Bijbels gesproken zijn er grenzen aan de ruimte om tegen te sputteren. Je moet als mens van ophouden weten in het verzet bieden tegen God.
2. Lijden
De mensen aan wie Petrus schrijft lijden omdat God het wil, 4:19. Ook wat dat betreft geldt:
Onderwerp u nederig aan Gods hoge gezag.
Andere vertalingen laten beter uitkomen dat hier ook echt bedoeld is: "Schik je in het lijden." Zo de Groot Nieuws Bijbel:
Buigt u onder de machtige hand van God.
Want de machtige hand van God, die is er niet alleen om je te redden, maar die kan ook zwaar op je drukken. Vgl. psalm 32:3,4:
Kreunend leed ik, de hele dag.
Zwaar drukte uw hand op mij, dag en nacht.
Met zulke aanduidingen, dat Gods hand op ons kan drukken, hebben veel christenen het moeilijk. Hier rijzen vragen: hoe zit het met het lijden? Komt het dan van God? Wil Hij dat we lijden? Het is zaak hier voorzichtig te zijn en niet te kort door de bocht te gaan. Wat Petrus in elk geval wil zeggen, is dat we ons erin moeten schikken als God ons het lijden niet bespaart. Alweer: de maatschappij leert het ons anders. We worden gestimuleerd om lijden hoe dan ook te vermijden, om je er nooit aan gewonnen te geven. De suggestie wordt gewekt dat ook God er altijd alleen maar mee in de weer is om ons van het lijden te bevrijden. Maar dat exclusieve vinden we dus niet terug in de Bijbel. Dat God vaak en graag te hulp snelt om ons uit de ellende te redden staat vast. Maar dat is niet het enige dat in de Bijbel van Hem gezegd wordt. Soms is er - hoe we dat ook precies moeten uitleggen - die machtige hand van God die drukt. Met het oog dáárop zegt Petrus: "Onderwerp u nederig aan Gods hoge gezag." Hij dringt niet alleen aan op nederigheid tegenover mensen (5:3,5), maar ook op nederigheid tegenover God.
3. Uitzicht!
Wat moeten we daarmee? Is dit nog onze God, de Vader van Jezus Christus? Tegen Hagar, de slavin die het zo slecht had bij Sara, wordt met vrijwel dezelfde woorden gezegd:
Keer terug tot je meesteres, verneder je onder haar hand! (Genesis 16:9, Naardense Bijbel)
Gaat het zó ook toe in de verhouding tot God? Is 'geloven' een kwestie van: je schikken in een naargeestig regime? Dat kan niet waar zijn! Dat is ook voor Petrus niet waar! Hoor hoe de zin verder gaat:
Dan zal Hij u op de bestemde tijd een eervolle plaats geven.
Het contrast met het eerste gedeelte van de zin komt in de Groot Nieuws Bijbel beter uit:
Buig u onder de machtige hand van God. Dan zal Hij u te zijner tijd verheffen.
Ja, zo kennen wij onze God dankzij Jezus Christus. Met zijn hand richt Hij ons op uit de ellende waaronder wij gebukt gaan. Met zijn hand haalt Hij ons uit de put. Dat is ook de hoop die Petrus wekt bij de mensen die nu moeten lijden naar Gods wil. Op zijn tijd helpt Hij hen overeind. Wie weet, is 2007 de tijd voor God om u overeind te helpen, om jou uit de put te halen! Het zou zomaar kunnen! Heb moed! Heb hoop!
4. De HEER vernedert diep én heft hoog op
Maar eerst dus: "Onderwerp u." Buig je." Dat is het geheimzinnige van de Bijbel. Daarin gaan die twee dingen samen - vgl. de lofzang van Hanna (I Samuël 2:1-10).
De HEER doet sterven én doet leven.
De HEER vernedert diep én heft hoog op
Vanuit het vertrouwen in Gods reddende hand, kun je je buigen onder zijn drukkende hand. Vanuit de verwachting dat Hij ruimte voor jou gaat creëren, kun je je schikken in de lijdensweg die Hij met je gaat. In de navolging van Christus ben je bereid je te voegen naar Hem, omdat je weet dat Hij op zijn tijd jou wil laten gloriëren. Daarom vanmorgen op u het appèl tot nederige overgave, om langs die weg een stralende toekomst tegemoet te gaan.
Amen
N.B. Indien U een preek anders dan voor uzelf wilt gebruiken, stelt ds. van der Dussen een e-mailbericht aan hem op prijs. Wil hem ook vermelden als bron van de preek.