Preek over Psalmen 35

Wat je beloofd hebt moet je doen: dat zeg je wel eens tegen mensen - in het gesprekje met de kinderen ging het daarover. Je herinnert mensen er dan aan dat ze nog iets moeten doen; je spoort ze aan om het niet bij woorden te laten. Mag je nu zo ook tegen God praten? Als we zouden zeggen: "God doet wat Hij belooft," dan spreek je positief over Hem. Dan spreek je uit dat Hij betrouwbaar is. Maar die herinnering en die aansporing - heeft God die nodig? God is toch niet zoals wij mensen? Nee, en toch wordt in Psalm 35 een appèl op God gedaan dat er niet om liegt. God wordt aangespoord om in actie te komen en niet te zitten slapen...:
Alsof God niet bij de les is. Alsof Hij een steek laat vallen. Het gaat echt heel ver, om tegen God te roepen "Word eens wakker!"... Ga je dan niet een grens over?

Voor de dichter van Psalm zou dat een theoretische vraag zijn. Zo'n vraag stel je je misschien als je in een gezellige huiskamer een bijbelstudie doet, of als je in alle beschouwelijkheid nadenkt over God en wie Hij is. Maar deze psalm is gedicht vanuit een crisissituatie.Even tussen haakjes: "van David" staat erboven. Dat hoeft niet te betekenen dat David zelf de dichter is. Het opschrift van psalmen is vaak later toegevoegd; de psalm is soms inderdaad van David afkomstig, maar het kan ook zijn dat hij David in de mond is gelegd. Waarom? Omdat David als het ware het model is van de gelovige die in de psalmen aan het woord komt om God te prijzen, maar ook vanuit de misère tot God te roepen. Inderdaad hoor je in psalm 35 op zijn minst de echo van de stem van David. Hier is iemand in levensgevaar; hier is iemand bang om te sterven
Ja, als het er zo voor staat, dan praat je, dan bid je anders; dan is het met God er op of er onder! Dan kan het nódig zijn om God eraan te herinneren dat Hij hulp beloofd heeft. Dan kun je het gevoel krijgen dat jij tobt en vecht en dat Hij je laat zitten. Dan kan er wel mooi in de Bijbel staan dat God doet wat Hij belooft, maar daar merk je dan niks van. Dan komt het aan op dàden van God, op zijn hulp metterdaad. En dan kun je het gevoel hebben dat het dààraan ontbreekt....

Maar - misschien heeft God reden om niet te helpen? Dat zou kunnen. Soms maak je het er als mens naar dat Hij je laat zitten. Dan is er reden om bij jezelf op zoek te gaan: "Doe ik iets niet goed? Pluk ik nu de wrange vruchten van verkeerde beslissingen?" Het is goed om God niet te gauw de schuld te geven. Het kan heel wel aan jóu liggen dat Hij niet over de brug komt. Alleen: in psalm 35 is dat niet aan de orde. In vers 13-16 verdedigt de dichter zich. Hij zegt: "Aan mij ligt het zeker niet. Ik heb precies dat gedaan wat God van mij verwachtte. Ik heb me enorm voor mijn tegenstanders ingezet. Ze hadden alle reden om mij dankbaar te zijn. En dan toch zó vals, zó gemeen." Daarom: God heeft echt alle reden om hem te hulp te komen. Hij weet het zeker: ik leef echt zoals God het wil. Dan kan het toch niet zo zijn dat God het nu laat afweten? Zo klinkt het in vers 24:
Dat betekent: "Red mij, als onschuldige, van de schandalige moordaanslag die men heeft beraamd. Kom tussenbeide. U bent toch rechtvaardig?!" Daar heb je het: God heft beloften gedaan. Hij heeft een verbond gesloten met zijn volk. Dat houdt onder andere in, dat Hij als de rechtvaardige God beloofd heeft dat Hij instaat voor onschuldige mensen. Wat komt er van dat verbond, die belofte terecht? Weinig, zo lijkt het. En daarom: "Word wakker, Heer!" Zeg dus niet te gauw dat het aan God ligt, maar durf als dat van toepassing is ook te zeggen: "Heer, u weet toch dat ik U trouw ben in mijn leven? Dan kunt U mij nu toch niet laten zitten??!"

Bijzonder, om zo met God om te gaan. Het is eigenlijk heel gelovig. Dit is de roep van een mens die niet kan en wil geloven dat het afgelopen is. Veel mensen geven het op als het misloopt in hun leven. Zij laten het hoofd hangen. Zij verliezen de moed. Deze man niet. Hij kan en wil niet geloven dat hij van God niets meer te verwachten heeft. Hij houdt God aan zijn woord. Hij is als de vrouw, die de rechter dreigt aan te vliegen (Lucas 18:5). Mensen, dit is God serieus nemen! Wat een eer voor God, deze psalm. Hier is nog iemand die het gelooft dat God rechtvaardig is. Geloof jij het nog? Ook nog, als je er niks meer van snapt, van wat jou overkomt, als je het gevoel hebt dat God het er lelijk bij laat zitten? Haal je dan teleurgesteld je schouders op over God? Of herinner je Hem aan wat Hij heeft beloofd? God serieus nemen, dat is dat je het er niet bij laat zitten, bij het vreselijke dat gebeurt. God serieus nemen, dat is dat je Hem prikkelt om zichzelf waar te maken, zo, dat Hij straks ook weer - nu nog niet! - geprezen zal worden (vers 18, 27,28). God serieus nemen, dat is dat je Hem aanspreekt op zijn beloften. Dat kan inderdaad zo ver gaan, dat je God erop aanspreekt dat Hij ópschrikt en klaarwakker wordt om jou te helpen.

Dit alles veronderstelt dat je ook jezelf serieus neemt. Een mens kan mismoedig denken: "Waaróm zou God mij helpen? Wat stel ik voor in dit reusachtige heelal dat Hij mij te hulp zou schieten?" Dat klinkt bescheiden en eerbiedig. Maar het is niet de toonzetting van psalm 35. In psalm 35 wordt het verbond serieus genomen dat God met zijn volk heeft gesloten. Waarom God míj zou helpen? Omdat Hij een verbond met mij gesloten heeft! Hij zag mij staan. Dáárom ben ik belangrijk. Vgl. vers 17: "mijn kostbaar leven." Letterlijk: het enige dat ik heb. Ja, ons leven is kostbaar, juist omdat God het gemaakt heeft en beloofd heeft ervoor te zullen instaan. Dat mag je God voorhouden: Heer, 't gaat mis, en een ander leven heb ik niet!" Zo omgaan met God en met jezelf: dat is bijbels; dat is christelijk. En reken maar: God is er gevoelig voor!

Amen