Preek over Johannes 14:1-9, 25, 26

Filippus, de leerling van onze Heer Jezus die lang met Hem om ging maar Hem nog niet kende (Johannes 14:9): is hij een eenling geweest, of staat hij model voor ons allemaal? Ik denk het laatste. Want de Heer Jezus leren kennen: dat valt niet mee voor ons mensen die zo helemaal uit Gods sfeer zijn geraakt. Laat ik een voorbeeld noemen. Jezus zegt tegen een rijke man dat hij alles moet verkopen en weggeven aan de armen en dan het Koninkrijk van God binnen kan gaan (vgl. Lucas 18:18-22). Dat is nu zo'n gezegde dat altijd weer de vraag oproept: "Wat bedoelt Hij nou precies? Zegt Hij dat ook tegen ons? Geldt het van ons allemaal?" Daarin houdt de Heer voor ons iets raadselachtigs. Misschien denken wij dat wij Hem begrijpen en recht doen, maar stel je voor dat Hij bij het eind van ons leven ook over ons zal verzuchten: "Nu ben je je hele leven met Mij omgegaan, en nog ken je me niet, begrijp je me niet, heb je mijn bedoeling met je leven niet gevat ..." Je moet er toch niet aan denken: je hele leven trouw naar de kerk, en dan bij de hemelpoort horen "Nog ken je me niet..."

Dat zeg ik u niet om u bang te maken, maar veeleer om blij te zijn met de Heilige Geest en op Hem te vertrouwen. Want in Johannes 14:26 zegt de Heer: "Omdat dát met jullie aan de hand is, omdat jullie lang met Mij kunnen omgaan en dat Ik jullie toch nog vreemd blijf, daarom zal de Vader jullie de Heilige Geest zenden." Ons wordt dit beloofd:
Hij zal jullie alles duidelijk maken. Wat een geruststelling is dat. Hij zal dus maken "dat het kwartje valt." (Vgl. Jan Veenhof, Vrij Gereformeerd, 300) De Geest zal de afstand tussen onze Heer Jezus en ons overbruggen, zo, dat wij Hem gaan snappen, zijn bedoeling met ons leven gaan vatten. Sterker nog: de Geest werkt eraan, dat wij niet op steeds grotere afstand raken van de Heer. Ik verduidelijk dat opnieuw met behulp van het voorbeeld van wat Jezus zei tegen de rijke jongeman. Zo'n uitspraak komt gemakkelijk in het museum terecht. Immers: wat moet je ermee? Maar wat doet nu de Geest? Die haalt die uitspraken weg uit het museum en maakt ze actueel. Zo kwam er in de kerk van de Middeleeuwen een enorme vernieuwingsbeweging op gang, doordat Fransiscus van Assisi, de zoon van een rijke koopman, herinnerd werd aan deze uitspraken van Jezus. Hij heeft er zich door aangesproken gevoeld. Dat woord is zo op hem afgekomen, dat hij niet anders meer kon dan er radicaal aan gehoorzamen. Als gevolg daarvan werd de kerk en de wereld veranderd! Zo doet de Geest dat: zijn aanraking van ons leven bestaat daarin, dat Hij het kwartje van onze Heer Jezus in ons leven laat vallen. De Geest voegt geen nieuwe informatie toe; Hij gaat om zo te zeggen geheel en al schuil achter Jezus onze Heer. Maar Hij zorgt ervoor dat de levende Heer dan ook echt contact met ons maakt. De geest bewerkstelligt dat die oude informatie als nieuw wordt!

Dat betekent dat wij aan de Bijbel als boek niet genoeg hebben. Aan de Bijbel als verwijzing naar onze Heer is voor ons wel absoluut voldoende. Er is geen enkele aanvulling op de bijbel nodig. Maar als God het aan ons zou overlaten om de Bijbel te lezen bereikte Hij niet zijn doel. Je kunt het proberen: jezelf aan die teksten herinneren. Maar dan zal het toch weer met ons aflopen zoals het met Flippus afliep. Je kunt jarenlang met de Heer mee optrekken en Hem toch niet echt kennen. Je kunt jaar in jaar uit ijverig bijbelstudie doen en toch niet vatten waar het de Heer om te doen is. Zo spreekt Jezus die vreemde, verrassende woorden:
We moeten dus door! Pinksteren is nodig! Want dankzij Pinksteren zal de Heer, wonderlijk genoeg, dichterbij ons kunnen komen door het werk van de Geest. Het staat haaks op ons gevoel. Het lijkt immers puur verlies, dat de Heer bij ons is weggegaan. Menigeen zou er wat voor over hebben om Hem een keer in levenden lijve te ontmoeten, met Hem te kunnen praten, hem te kunnen voelen, aan Hem dingen te kunnen vragen. Maar blijkens deze woorden van de Heer is dat een vruchteloos verlangen. Het moet Pinksteren worden! Anders zal de Heer nooit zijn machtige werk in ons kunnen doen. De Geest wordt hier 'pleitbezorger' genoemd. Vat dat zo op: hij beslecht het pleit voor Jezus. Hij zal maken dat we voor Jezus gewonnen worden, doordat we gaan vatten wie Hij is.

In het Nieuwe Testament zelf zie je hoe goed dat heeft uitgepakt. Ik doel op het optreden van de apostel Paulus. Die heeft door zijn radicale inzichten en optreden gezorgd voor de doorbraak van het evangelie van Jezus naar de niet-Joden - vergelijk Galaten 2:11-16. Paulus heeft op een verbazingwekkende manier de woorden van Jezus geactualiseerd. Daardoor konden, ook vele jaren na de opstanding van Christus en duizenden kilometers bij Jeruzalem vandaan, mensen de Heer echt leren kennen en zo thuis komen bij de Vader. Dat was nu het werk van de Geest. Die zorgde er voor dat ook in dat opzicht eindelijk het kwartje viel. Daarom moest het Pinksteren worden.

Is dat niet om blij van te worden? Wij leven vele eeuwen na Jezus.Wij leven in de moderne tijd. Dat kan een reusachtig gevoel van afstand geven. Toch staat de moderne tijd ons niet principieel in de weg om voeling te krijgen met de Heer. Wij hoeven de klok niet terug te draaien om christen te kunnen zijn. Nee, want het is Pinksteren geworden. De Geest is in staat om het kwartje van Jezus ook in ons moderne leven te laten vallen. Nog één keer het voorbeeld van wat Jezus zei tegen de rijke man. We kunnen met die uitspraak hele rare dingen doen, waardoor de echte Jezus onherkenbaar voor ons wordt. We kunnen ook onze schouders over Jezus ophalen en zijn uitspraak wegzetten in het museum. Maar de Geest is bereid en in staat om het tegenovergestelde tot stand te brengen. Met behulp van zo'n uitspraak kan en wil Hij ons langzaam maar zeker het besef bij brengen wie de Heer voor ons is en wat Hij met ons leven wil. Dankzij de Geest kunnen wij verder komen dan Filippus tot op dat moment was gekomen. Want verder komen is: in Jezus God leren kennen. Oude bijbelwoorden gaan klinken alsof Jezus ze vandaag tot ons richt. Het kwartje valt. Wij zien Jezus zoals Hij werkelijk is, en wij komen thuis - bij de Vader (Johannes 14:2, 7, 9).

Amen