Preek over Kolossenzen 3:1-17
2006-04-30 v.m.
Ds. A. van der Dussen
Tegen de gemakzucht
Liturgie:
1. Met een gerust hart rommel maken?
Vanuit Romeinen 6:1,2 preek ik vanmorgen tegen de 'christelijke gemakzucht'. Laat mij Paulus zo parafraseren: "Kunnen we dan gerust rommel maken, omdat God de rommel toch wel opruimt? Dat in geen geval!" Het is te begrijpen dat deze gemakzucht, het gevoel dat we gerust rommel kunnen maken, ontstaan is. Het christelijk geloof geeft immers hoog op van Gods genade. Heb jij van je leven een puinhoop gemaakt? Dan is om Jezus' wil toch nog hoop voor jou. Denk aan de moordenaar aan het kruis; denk aan Zacheüs de tollenaar; denk aan Paulus zelf, de christenvervolger. In reactie daarop kunnen mensen gemakzuchtig worden. Als God de rommel van je leven opruimt, hoef jij niet meer zo je best te doen om geen rommel te maken - toch?
2. "Gods vernieuwend werk wint het van ons verwoestend
Op die houding heeft Paulus dus kritiek. Nu staan zijn woorden zo lang in de Bijbel en zijn ze zo bekend, dat de meeste christenen hem zullen bijvallen: "Natuurlijk, dat is niet de bedoeling van Gods genade." Maar ik ben er niet zeker van dat die houding van gemakzucht ook echt niet meer in de kerk te vinden is. Als we de lijn nu eens doortrekken naar milieubederf, zou je dan niet kunnen zeggen dat veel christenen er als volgt over denken: "Het is erg dat wij mensen de schepping verpesten. Maar gelukkig, God is genadig en zal een geheel nieuwe schepping brengen. Daarom hoeven we niet wanhopig te zijn. Gods vernieuwend werk wint het van ons verwoestend werk." Dat is niet zo heel ver vandaan bij het "met een gerust hart rommel maken". Akkoord: niemand zal die woorden voor zijn of haar rekening nemen. Toch zijn er in de praktijk naar verhouding maar weinig christenen die zwaar tillen aan de verpesting van de schepping en met al hun inzet proberen er een halt aan toe te roepen. Dat komt doordat het wat kost om geen rommel te maken. Twee voorbeelden
a. Reizen met het vliegtuig is veel schadelijker voor de natuur dan reizen per trein. Maar dat laatste kost meer tijd; het brengt ongerief met zich mee; het is zelfs vaak duurder.
b. In de bio-industrie wordt niet zachtzinnig met beesten omgegaan. In Nederland worden bijvoorbeeld biggen nog steeds massaal zonder verdoving gecastreerd, omdat ze dan minder vies ruiken. Bij biologisch vlees is dat niet het geval. Maar het is duurder dan gewoon vlees. Het is ook lang niet overal te koop. En dus: hoewel de meeste christenen ervan overtuigd zijn dat het beter is voor het milieu om per trein te reizen en beter voor het welzijn van dieren om biologisch vlees te kopen, doen ze het niet. Gemakzucht?
3. Pasen
Niet altijd. Er zijn christenen die de touwtjes met moeite aan elkaar knopen en niettemin geld proberen weg te geven. Moeten zij het zich nog moeilijker gaan maken? En als de NS steeds minder service biedt, vindt je het dan gek dat mensen de auto of het vliegtuig blijven nemen? Daar komt nog bij, dat de milieuproblematiek ingewikkeld en weerbarstig is. Veel mensen hebben het gevoel dat het geen enkel gewicht in de schaal werpt of zij milieubewust leven of niet. Dat ontmoedigt niet weinig. Aan de andere kant gebiedt de eerlijkheid te erkennen, dat bij velen wel degelijk van gemakzucht sprake is. Al diegenen in de kerk voor wie dat geldt, roep ik op om in deze dingen bewuster keuzes te maken, en wel omdat het Pasen is geweest. Wij leven na de opstanding van Christus. Dat betekent - ik vat de woorden van Paulus in Romeinen 6:2-4 samen - dat 'rommel maken' geen optie meer is. Wij leven met de rug naar de zonde toe. Ons bestaan als zondaar is voorbij. Dat heeft op Golgotha de doodsteek gekregen. Vóór ons ligt een nieuwe manier van leven, gericht op God. Vergelijkbaar staat het in Colossenzen 3:1-4. Daaruit trekt Paulus in vers 5 deze consequentie:
Laat dus wat 'aards' in u is afsterven: ontucht, zedeloosheid, hartstocht, lage begeerten en ook hebzucht.
Hebzucht: ligt die niet vaak ten grondslag aan de houding van de Nederlandse consument, die blijft kiezen voor goedkoop vlees en vervuilende vliegreizen? Maar Paulus zegt van de mensen die Pasen vieren:
U hebt de oude mens en zijn leefwijze afgelegd en de nieuwe mens aangetrokken (3:9,10)
Afsterven aan de zonde, dat is de ene kant. Aan een nieuw leven beginnen, dat is de andere kant. Dingen doen in de naam van JezusWat dat laatste inhoudt, lees je in het laatste vers dat uit dit hoofdstuk werd voorgelezen:
Doe alles wat u zegt of doet in de naam van de Heer Jezus, terwijl u God, de Vader, dankt door Hem. (3:17)
Dit zou ik in willen brengen tegen mensen die blijven hangen bij die vraag: "Kunnen we dan gerust rommel maken, omdat God de rommel toch wel opruimt? Kunnen we dan vol vertrouwen het milieu verwoesten, omdat God toch een nieuwe schepping tot stand brengt?" Het gaat er om, dat je de dingen die je doet, kunt doen in de naam van de Heer. Je kunt geen rommel maken in zijn naam. Je kunt wel vergeving vragen in zijn naam voor de rommel die je maakt. Je kunt bidden om de nieuwe aarde in Jezus' naam. Je kunt niet bijdragen tot de verwoesting van de schepping in zijn naam. De Zwitserse theoloog Karl Barth heeft in 1941 geschreven, dat er tegen Hitler oorlog gevoerd moest worden omdat Christus is opgestaan. Ik roep u op, om milieubewuster te leven omdat Christus is opgestaan.
Amen
N.B. Indien U een preek anders dan voor uzelf wilt gebruiken, stelt ds. van der Dussen een e-mailbericht aan hem op prijs. Wil hem ook vermelden als bron van de preek.