Preek over Romeinen 8:22, 23

"Het komt goed," zegt de moeder troostend tegen haar kind als het pijn heeft of verdriet. "Het komt goed," zeg ik vanmorgen tegen u en jullie namens Paulus, en indirect dus namens Jezus Christus. Paulus heeft het over heel de schepping, en zegt: "Ik hoor overal gezucht en gesteun." Hoort u dat ook? Willen jullie dat ook horen? Het gezucht en gesteun in de vluchtelingenkampen, maar ook in de oceanen, waar de vissen lijden onder moorddadige visserij en olievervuiling. Gezucht en gesteun is er in ziekenhuizen, maar ook in de tropische wouden, waar het kappen van hout alsmaar doorgaat en olifanten om hun ivoor worden neergeschoten. Er wordt gezucht en gesteund door mensen die misbruikt zijn, of van wie misbruik is gemaakt, maar ook door de landerijen die platgebrand worden door oorlogsgeweld. De ganse aarde zucht en steunt. En nu troost Paulus en zegt: "Het komt goed." En dan draait hij het om en zegt: "Dat zuchten, dat steunen, dat zijn barensweeën." Wat een reusachtige verandering in perspectief brengt hij daarmee aan! Nu klinkt het ineens anders, dat zuchten en steunen; nu duidt het op de doorbraak van een nieuwe schepping, onbedorven, puur. "Het komt goed! Wat jullie horen in de oceanen en in de ziekenhuizen, in de vluchtelingenkampen en in de oorlogsgebieden – het is het zuchten dat voorafgaat aan een geboorte. Er zit iets nieuws aan te komen, en dat doet pijn."

"Leuk bedacht," zegt iemand, "maar is er enige aanleiding om er zo tegenaan te kijken?" "Jawel," zegt Paulus, "ik baseer dat op de nieuwe beweging in onze wereld die de Geest van God heeft gebracht." Er zijn mensen die door de Geest van God worden geïnspireerd om als kind van God te leven, om vol vertrouwen Jezus van Nazaret achterna te gaan. En dat verandert alles. Want als de mensen worden zoals Jezus, dan wordt de wereld nieuw. Dan is er vergeving in plaats van wrok, dan is het geld niet meer belangrijk, dan halen mensen hun gelijk niet meer, dan worden er krachten van genezing ontketend, dan wordt de vloek van de dood weggenomen. Hier zie je weer hoe volgens Paulus de nieuwe wereld al binnendringt in onze wereld. Het is Pinksteren geweest; de Geest van God is uitgegoten over de gemeente van Christus. Hij is "de eerste gave", Gods aanbetaling. God is nu al begonnen met het uitbetalen van de erfenis! Denk aan de voorbeelden die ik vorige week zondagmorgen in de preek gaf: in Latijns Amerika begint het leven zich te vernieuwen, doordat de armen in de kracht van de Geest kinderen van God worden. Zo ook in ons eigen midden: overal waar mensen door de Geest van God tot een ander leven worden bewogen, een leven als kind van God, een leven achter Jezus aan, begint het leven zich te vernieuwen. Op grond daarvan zegt Paulus: "Het komt goed. De pijn die de ganse schepping lijdt is als de pijn van barensweeën: de Geest heeft nieuw leven verwekt, en dat is zich aan het doorzetten, en dat doet pijn. "

Nu voegt hij eraan toe: "Ook wijzelf zuchten." Paulus kijkt niet op veilige afstand toe hoe de wereld ineenkrimpt onder de pijn. Het is niet zo dat christenen van dat alles geen last hebben. Nee, wij zuchten mee, volop. Dat is het verhaal van de paradox – de preek van vorige week zondagmorgen. Als de Geest in je werkt wordt je niet boven de wereld van pijn en verdriet uitgetild. Eerder nog moet je het zo zeggen: als de Geest in je werkt, dan beginnen de barensweeën in jouw leven pas echt. Want dan kom je in een lastig soort dubbelheid terecht: je gaat je minder thuis voelen in deze wereld, doordat je van de nieuwe geproefd hebt; je gaat verlangen naar een wereld vol vergeving en liefde en zuiverheid, en daardoor ga je nog meer afstand ervaren tot de wereld. Als de Geest er niet was, gebeurde dat niet. Dan was er alleen deze wereld. Dan deed je het ermee, met deze wereld. Cynisch misschien, of met oogkleppen op voor het lijden, of vastbesloten er iets leuks van te maken. Dan legde je je neer bij hoe het nu is. En misschien doet u dat ook wel, en leef jij zo. Het zou niet verbazend zijn. De kerk is in onze tijd voor een flink deel de onvrede met het bestaande kwijtgeraakt. Deze schepping, waarin we nu leven, wordt ergens ook krampachtig omarmd, ondanks alle zuchten en steunen erin. Maar Paulus zegt: "Ik stel me hier niet meer mee tevreden. Ik heb dankzij Jezus aan iets nieuws geroken. Daar ga ik voor. Dat verwacht ik. "Wij verwachten het zoonschap." Dat wil zeggen: wij verwachten de doorbraak in ons eigen leven van de navolging van Christus. Wat er nu gebeurt is nog maar een klein begin. Af en toe lijkt het er een beetje op, als we kunnen vergeven, en even heel dichtbij God zijn. Maar 't is nog maar de eerste aanbetaling. 't Moet meer worden, veel meer. Het is de bedoeling dat er uit mij echt helemaal een zoon, een dochter van God groeit. Christus wil in ons gestalte krijgen (Galaten 4: 19). Maar dat is zoveel als een nieuwe geboorte. Die verwachten wij. En dat brengt barensweeën met zich mee. Dat betekent: de oude wereld loslaten, de nieuwe omarmen. Dat lukt alleen waar de Geest je gaat inspireren.

Willen we dat? Laten we de kosten goed berekenen: als we de Geest echt zijn gang laten gaan, komt er onrust. Dan worden we kritischer: kritischer ten opzichte van onszelf, en kritischer ten opzichte van onze maatschappij. Want dan gaan we vuriger geloven in Jezus Christus, en in de omwenteling die Hij brengt. Geloof in Christus en in de Geest is niet iets voor luie mensen. "Het komt goed," zegt Paulus, "maar het doet wel even pijn." Zo gaat dat bij een geboorte. Misschien schrikt u ervoor terug. Maar dan zeg ik: "Mensen, zo'n mooie nieuwe schepping als geboren wordt waar de mensheid vernieuwd wordt tot ware zonen en dochters van God, die is het toch waard om voor te gaan!"

Amen