Preek over Kolossenzen 1:9-11
2001-06-10 v.m.
Ds. A. van der Dussen
De Heer waardig leven
Liturgie:
1.
Eerder - vorig jaar toen jongeren belijdenis deden van hun geloof - heb ik over een gedeelte van deze tekst gepreekt, toen om nadruk te leggen op het motief van de groei in het christelijk leven. Vanmorgen ga ik opnieuw op deze verzen in, en wel in het kader van een korte reeks van preken over gebeden van Paulus. Wat vindt Paulus zo belangrijk dat hij ervoor bidt? Vorige week zondagmiddag, op Pinksteren, bleek dat te zijn: dat de Geest zo in ons innerlijk werkt dat Christus zich erin thuis voelt. Vanuit Kolossenzen 1 is het antwoord: dat wij de Heer waardig wandelen en Hem in alles behagen. Want daarop loopt zijn gebed uit: "Wij vragen ... dat u met de rechte kennis van zijn wil vervuld moogt worden ... om de Heer waardig te wandelen."
2.
Wat betekent dat: de Heer waardig? Een voorbeeld. Een jaar of wat geleden maakte een beroemde Duitse autofabrikant trots bekend dat ze een nieuw model op de markt bracht: degelijk en veilig. Maar wat gebeurde er: bij een belangrijke test viel het model gruwelijk door de mand - ik meen dat de auto bij een botsing op zn kant belandde. De concurrentie had dolle pret, en de fabrikant haastte zich, rood van schaamte, om het publiek te verzekeren dat het model verbeterd zou worden. Dat is ook gebeurd, maar het kwaad was al geschied: het was een blamage voor de fabrikant. Die had een naam hoog te houden, en na de test werd die naam door het slijk gehaald... In bijbeltaal gezegd: de test was niet de Duitse autofabrikant waardig. Daarom gaat het Paulus hier: dat wij christenen zo leven, dat wij de naam van de Heer hoog houden, dat hoe wij leven geen blamage voor Hem is, dat Hij zich niet hoeft te schamen voor ons. Ooit heeft de Here zich bij monde van de profeet Natan over David ernstig beklaagd: "Gij hebt door deze daad de vijanden des Heren zeer doen lasteren." (II Samuël 12:14) Paulus bidt erom, dat de Kolossenzen het zover niet zullen laten komen.
3.
Hoe belangrijk vinden wij het dat God zich niet voor ons hoeft te schamen, Hij die ons verlost heeft uit de macht van de duisternis en overgebracht in het koninkrijk van de Zoon van zijn liefde? Tegenwoordig wordt sterk benadrukt dat God ons accepteert zoals we zijn, en ons onze misstappen wel zal vergeven. Is er ook voldoende oog voor déze kant van de zaak? Dat wij een naam hebben hoog te houden? Stel je jezelf wel eens die vraag, of God met jou voor de dag kan komen? Of moet Hij zich voor jou schamen? Ben je, om zo te zeggen, trots op de Heer, en ben je erop gericht om aan zijn goede reputatie bij te dragen? Zo gauw worden we bij de keuzes die we maken geleid door onze eigen belangen. Stel je jezelf voldoende de vraag of iets Gód behaagt? Niet: of God iets goed vindt, iets niet verbiedt. Maar: of God blij met iets kan zijn? Voel je: de achtergrond van Paulus gebed is dat hij enthousiast is over God, dat hij warm loopt voor God, hij God hoog heeft, dat hij de zaak van God belangrijk vindt, zo belangrijk, dat hij niet vraagt "Wat betekent God voor mij?", maar: "Wat beteken ik voor God?" Ons geloof is zo gemakkelijk mensgericht. Onze gebeden zijn als gevolg daarvan ook zo gemakkelijk mensgericht. Zoals Paulus bidt - daar wordt de richting tegengesteld. "Ik bid dat de Heer eer inlegt met jullie..."
4.
De rest van dit gebed wordt begrijpelijk als je op deze richting let. Ik loop enkele dingen met u na. "Vervuld worden met de rechte kennis van zijn wil." Wat wil God? Die vraag is niet altijd even gemakkelijk te beantwoorden. Het begint er mee dat je hem stelt. Wat wil Gód eigenlijk? En er dan achter komen dat dat niet aanstonds duidelijk is. En dan: vervuld worden van het kennen van zijn wil. Dat dat je beheerst. Dat je er vol van bent dat God zijn plan met deze wereld heeft, en dat Hij jou vraagt daarop met jouw leven in te spelen. Die wil van God kennen is een kwestie van wijsheid en geestelijk inzicht. Dat wil zeggen: logisch nadenken is niet genoeg. Ook logisch nadenken over de bijbel is niet genoeg. Het komt aan op inzicht, intuïtie. Die ontwikkel je zeker niet als je de bijbel niet kent. Maar het omgekeerde geldt ook: je snapt niets van de bijbel als je niet leert lezen vanuit wijsheid en geestelijk inzicht. Je ziet het vandaag de dag: wat een verwarring bij het uitleggen van de bijbel. Mensen halen hun schouders op over de bijbel: "Met de bijbel kun je alle kanten op. Wat God wil? Vanuit de bijbel kan het alles zijn..." Ja, wij komen schromelijk wijsheid en geestelijk inzicht te kort om antwoord te kunnen geven op de vraag "Wat wil God eigenlijk?" Daarom is het dus Paulus´ gebed, dat wij van die kennis vervuld worden. Zonder die kennis zal er geen sprake van zij dat wij de Heer waardig leven. Zien wij de zin van dit gebed in, en van de noodzaak om zonder ophouden zo te bidden? Is de kerk soms zo in verwarring omdat we zo laks en makkelijk aan het worden zijn met bidden?
5.
"Zo wordt u met alle kracht bekrachtigd ... tot alle volharding en geduld." Opmerkelijk, dat Paulus hierbij uitkomt. Weer benadrukt hij dat God met zoveel power in ons aan het werk wil. Maar wie had gedacht dat die power dit zou opleveren: geduld en volharding... ? Geduld en volharding: kom daar eens om. In onze tijd is geduld schaars geworden. Alles moet meteen beschikbaar zijn. Auto kopen? Niet wachten tot je genoeg gespaard hebt, maar nú, meteen toeslaan, en dus: lenen. Leuk meisje, leuke jongen ontmoet? Waarom niet gelijk vanavond met elkaar naar bed? Waarom wachten, waarom geduld? Ja, het vraagt power om geduld te hebben. Om vol te houden. Om niet het bijltje erbij neer te leggen. Ook in het geloof. Daar heb je een lange adem voor nodig. Je moet soms veel verduren. De Heer waardig wandelen - dat lukt niet als je snel resultaat wilt zien. Dat vraagt om: de schouders eronder, om moeite uit-houden, om vol-houden. Dat is voor óns de test: hebben we geduld, om te blijven hopen (3:24)? Hebben we geduld met onze medemensen (3:12,13)? Hebben we volharding, om op een moeilijke plek voor de Heer te leven (3:22)? O, wat vraagt dat een kracht. Paulus zegt: daarvoor bid ik...
6.
Wat is dat toch opmerkelijk en veelzeggend: dat Paulus dit alles niet betoogt, maar meedeelt dat hij met dit alles bezig is in gebed. Ik kan mij niet aan de indruk onttrekken dat andere kerken in de wereld daarvan meer doordrongen zijn dan de gereformeerde kerken. Steeds weer neigen wij ertoe een exclusief betogende kerk te zijn. Wat zou het goed zijn als wij meer herkenbaar worden als biddende kerk.
Amen
N.B. Indien U een preek anders dan voor uzelf wilt gebruiken, stelt ds. van der Dussen een e-mailbericht aan hem op prijs. Wil hem ook vermelden als bron van de preek.